Μια νέα μελέτη από κορυφαίους επιστήμονες αναφέρει ότι τα στρώματα πάγου λιώνουν πολύ πιο γρήγορα από το αναμενόμενο και ότι η ανθρωπότητα θα χρειαστεί να εντείνει τις προσπάθειές της για το κλίμα ώστε να αποτρέψει την καταστροφική άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν λίγες μέρες από το International Cryosphere Climate Initiative (ICCI), ένα δίκτυο εμπειρογνωμόνων και ερευνητών που ασχολούνται με την "κρυόσφαιρα", αποφαίνεται ότι εάν η μέση παγκόσμια θερμοκρασία φτάσει στους 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική γραμμή βάσης, τότε ο πλανήτης μας θα οδηγηθεί σε πάνω από 12 μέτρα άνοδο της στάθμης της θάλασσας από το λιώσιμο των πάγων, κάτι που κανονικά θα χρειαζόταν αιώνες για να γίνει και φυσικά θα έχει δραματικές επιπτώσεις στις κοινωνίες σε όλο τον κόσμο.
Περισσότεροι από 60 επιστήμονες συνέβαλαν στη μελέτη του ICCI. Πολλοί από αυτούς είναι εξειδικευμένοι στις ειδικότητές τους και ορισμένοι έχουν εργαστεί σε προηγούμενες εκθέσεις για τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) του ΟΗΕ, τον κορυφαίο οργανισμό στον κόσμο για την αξιολόγηση της κλιματικής κρίσης.
Η κατάρρευση των στρωμάτων πάγου ήταν πάντοτε ένα σημαντικό σημείο αβεβαιότητας στην κοινότητα της επιστήμης του κλίματος. Στην έκθεση της IPCC για το 2021, οι επιστήμονες εκτίμησαν ότι η στάθμη της θάλασσας θα αυξηθεί κατά περίπου 0,28 έως 1,01 μέτρα μέχρι το 2100, αλλά δήλωσαν επίσης ότι οι αριθμοί αυτοί δε συνυπολογίζουν τις αβεβαιότητες γύρω από τα στρώματα πάγου, όπως αυτά που οι επιστήμονες έχουν διερευνήσει βαθύτερα τα τελευταία χρόνια.
Αλλά μια σειρά νέων ερευνών δείχνει ότι τα επικίνδυνα σημεία καμπής είναι πιο κοντά από ό,τι πιστεύαμε κάποτε και ότι πιθανότατα υπάρχει λιγότερος χώρος στον προϋπολογισμό άνθρακα της Γης από ό,τι αναμενόταν. Αυτές οι νέες μελέτες δείχνουν ότι το λιώσιμο των παγετώνων αποτελεί μεγαλύτερο λόγο ανησυχίας από ό,τι είχε θεωρήσει η IPCC. "Πολλοί επιστήμονες που ασχολούνται με τα στρώματα πάγου πιστεύουν τώρα ότι μέχρι τους 2°C, σχεδόν όλη η Γροιλανδία, μεγάλο μέρος της Δυτικής Ανταρκτικής και ακόμη και ευάλωτα τμήματα της Ανατολικής Ανταρκτικής θα οδηγηθούν σε πολύ μακροπρόθεσμη, αδυσώπητη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ακόμη και αν οι θερμοκρασίες του αέρα μειωθούν αργότερα", αναφέρει η νέα μελέτη του ICCI.
Σύμφωνα με το ICCI, μια αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου, θα ανάγκαζε εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις παράκτιες περιοχές στις οποίες ζουν σήμερα. Η νέα μελέτη περιγράφει επίσης πώς η μείωση της μάζας των ορεινών παγετώνων απειλεί τον εφοδιασμό υδροηλεκτρικής ενέργειας και θέτει σε κίνδυνο τις πηγές πόσιμου νερού, πώς το μόνιμο στρώμα πάγου θα μπορούσε να εντείνει την αύξηση της θερμοκρασίας απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες μεθανίου και πώς τα πολικά νερά γίνονται όλο και πιο όξινα, γεγονός που απειλεί την επιβίωση πλασμάτων που σχηματίζουν κέλυφος, όπως το κριλ και το καβούρι.
Οι παγκόσμιοι ηγέτες το 2015 συμφώνησαν να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας σε επίπεδα πολύ κάτω των 2 βαθμών Κελσίου και επίσης να στοχεύσουν στον 1,5 βαθμό. Ωστόσο, πολλές χώρες αγωνίζονται να μειώσουν τα ορυκτά καύσιμα από τις οικονομίες τους και οι προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας παραμένουν εκτός ρυθμού. Μια έκθεση του ΟΗΕ του 2022 διαπίστωσε ότι ο πλανήτης θα θερμανθεί κατά περίπου 2,8 βαθμούς Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή μέχρι το 2100.
Πρόσφατη έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών διαπίστωσε ότι οι παγκόσμιοι ηγέτες σχεδιάζουν να εξορύξουν και να παράγουν διπλάσια ποσότητα ορυκτών καυσίμων από αυτή που απαιτείται για να μην ξεπεράσει η παγκόσμια θερμοκρασία τον 1,5 βαθμό Κελσίου. Φέτος, οι επιστήμονες παρατήρησαν μια σειρά από ανησυχητικά σημάδια για τους πάγους του πλανήτη.
Επίσης, οι θαλάσσιοι πάγοι της Ανταρκτικής έφτασαν πρόσφατα στο χαμηλότερο μέγιστο όλων των εποχών από τότε που οι επιστήμονες άρχισαν τις μετρήσεις το 1979, ένα πιθανό σημάδι ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να έχει αντίκτυπο σε μια περιοχή που υπήρξε πιο ανθεκτική για τους θαλάσσιους πάγους. Οι ελβετικοί παγετώνες έχασαν περίπου το 10% της εναπομένουσας μάζας τους τα τελευταία δύο χρόνια, αναφέρει η έκθεση. Και η Γροιλανδία γνώρισε το δεύτερο υψηλότερο επιφανειακό λιώσιμο στην καταγεγραμμένη ιστορία.
Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες αποκάλυψαν μια νέα έρευνα που υποδηλώνει ότι η κατάρρευση του στρώματος πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής μπορεί να είναι ήδη αναπόφευκτη και ότι οι παγετώνες της Γροιλανδίας λιώνουν με πενταπλάσιο ρυθμό από ό,τι πριν από 20 χρόνια. Μια άλλη ομάδα επιστημόνων διαπίστωσε ότι ο εναπομείναντας προϋπολογισμός άνθρακα για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης ήταν πολύ μικρότερος από ό,τι πιστεύαμε κάποτε. Με τον τρέχοντα ρυθμό, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα φτάσει τον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα σε περίπου έξι χρόνια.
Οι επιστήμονες του ICCI ελπίζουν ότι η νέα μελέτη τους θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις στη COP28, τις συζητήσεις για το κλίμα μεταξύ των ηγετών του κόσμου που θα διεξαχθούν στο Ντουμπάι από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου.