Οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος έχουν όλοι (σχεδόν) ονόματα αρχαίων θεών, ρωμαϊκών και ελληνικών. Σε αυτό το άρθρο βλέπουμε εντυπωσιακές φωτογραφίες από τους πλανήτες και μαθαίνουμε πληροφορίες για τα ονόμάτα τους.
Αν υπολογίσουμε και τον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα, τότε οι πλανήτες είναι 9 στο σύνολο: Αφροδίτη, Ερμής, Γη, Άρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας, Πλούτωνας. Τους περισσότερους από αυτούς, τους ανακάλυψαν αρχαίοι Έλληνες αστρονόμοι, για αυτό και τους έδωσαν ονόματα αρχαιοελληνικών θεών. Άλλοι πήραν το όνομα τους λόγω της συμπεριφοράς-κίνησης τους (Ερμής, Δίας) και άλλοι λόγω της ομορφιάς (Αφροδίτη). Οι αρχαίοι Βαβυλώνιοι, ακολουθώντας το παράδειγμα των Ελλήνων, ονόμαζαν τους πλανήτες με διάφορα ονόματα των θεοτήτων τους (Δίας-Μαρδούκ, Ερμής-Νεβώ, Αφροδίτη-Θεά Ιστάρ). Παρόλα αυτά, στην εποχή μας οι πλανήτες του ηλιακού συστήματος αποκαλούνται συνήθως με τις ρωμαϊκές ονομασίες των αρχαίων ελληνικών θεοτήτων. Έτσι, για παράδειγμα, ο Δίας αποκαλείται στα ξενόγλωσσα βιβλία και άρθρα ως "Jupiter" και όχι "Zeus", ενώ ο Ερμής αποκαλείται Mercury και όχι Hermes. Παρόλα αυτά, πρόκειται για το ίδιο πράγμα, μια και ο Jupiter των Ρωμαίων ήταν ο Δίας των Ελλήνων και ο Mercury ήταν ο Ερμής.
Ας κάνουμε λοιπόν ένα μικρό και εποικοδομητικό ταξίδι σε καθένα από τους κοντινούς μας πλανήτες...
Ερμής (Ρωμαϊκό όνομα: Mercury)
Οι αρχαίοι Έλληνες, τον ονόμασαν Ερμή προς τιμήν του φτεροπόδαρου-αγγελιοφόρου θεού της ελληνικής μυθολογίας. Διεθνώς, ο πλανήτης ονομάζεται Mercury, που ήταν θεός, αντίστοιχος του Ερμή, στο ρωμαϊκό πάνθεο. Ο πλανήτης Ερμής, είναι κοντά στον ήλιο και φαινομενικά κινείται πιο γρήγορα από τους υπόλοιπους αφού ολοκληρώνει την περιστροφή του σε μόλις 88 ημερολογιακές ημέρες. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ζεστό μέρος, με μέση θερμοκρασία επιφάνειας τους 166 βαθμούς Κελσίου, αλλά και με πάγους νερού να κρύβονται στους σκιερούς κρατήρες του. Η συγκεκριμένη φωτογραφία του Ερμή τραβήχτηκε από το διαστημόπλοιο Mariner 10 της NASA to 1974.
Αφροδίτη (Venus)
Ο πλανήτης αυτός ονομάστηκε έτσι, λόγω της έντονης λάμψης και ομορφιάς του, όπως ακριβώς η θεά Αφροδίτη, η θεά της αγάπης και του κάλλους. Η ρωμαϊκή θεότητα Venus ήταν η αντίστοιχη της Αφροδίτης και αυτό το όνομα χρησιμοποιείται διεθνώς. Ως ουράνιο σώμα, πάντως, η Αφροδίτη έχει πραγματικά τεράστιες θερμοκρασίες (461 βαθμούς!) και είναι ο δεύτερος πλησιέστερος πλανήτης στον ήλιο. Συχνά ονομάζεται ως αδερφικός πλανήτης της Γης, επειδή είναι παρόμοιοι σε μέγεθος και σύνθεση.
Γη (Earth)
O πλανήτης μας, η "μικρή μπλε κουκίδα" σύμφωνα με τον Καρλ Σάγκαν, είναι μοναδικός πλανήτης που δεν έχει πάρει ονομασία από ρωμαϊκό ή ελληνικό Θεό. Η λέξη Earth είναι ένας συνδυασμός Αγγλικών και Γερμανικών λέξεων, που αφορούν την λέξη έδαφος και γι' αυτό στα ελληνικά το λέμε Γη. Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί από τον δορυφόρο GOES της NASA.
Άρης (Mars)
Ονομάστηκε Άρης λόγω της κοκκινωπής απόχρωσης του από τον θεό του πολέμου, ως συμβολισμός για το αίμα. Διεθνώς, λέγεται Mars όπως λεγόταν ο αντίστοιχος θεός των ρωμαίων. Ο πλανήτης φυσικά, είναι κόκκινος εξαιτίας του οξειδίου του σιδήρου (σκουριά) στο έδαφος του. Η συγκεκριμένη λήψη, πραγματοποιήθηκε το 1998 από το Αμερικανικό διαστημικό ανιχνευτή (Viking orbiter) της NASA.
Δίας (Jupiter)
Οι αρχαίοι Έλληνες, του έδωσαν το όνομα του βασιλιά των θεών, του Δία. Ο ρωμαϊκός Δίας ήταν ο Jupiter, και αυτή η ονομασία είναι η επίσημη διεθνώς για τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Η μάζα του, είναι μεγαλύτερη από το σύνολο των μαζών όλων των υπολοίπων! Η φωτογραφία, τραβήχτηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA.
Κρόνος (Saturn)
Ο Κρόνος είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος αλλά είναι ίσως και ο πιο χαρακτηριστικός αφού είναι περιτριγυρισμένος από γιγαντιαία δαχτυλίδια. Πήρε το επίσημο όνομα του από τον ρωμαικό θεό της Γεωργίας και του πλούτου, τον Saturn (που με την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίος ταυτίστηκε με τον Τιτάνα Κρόνο). Η συγκεκριμένη λήψη, πραγματοποιήθηκε το 2017 από το Κασσίνι-Χόιχενς, μια κοινή αποστολή ρομποτικού διαστημικού οχήματος της NASA.
Ουρανός (Uranus)
To 1781, ο αστρονόμος Ουίλιαμ Χέρσελ ανακάλυψε έναν νέο πλανήτη, τον πλανήτη Ουρανό. Την επόμενη χρονιά διορίστηκε ως προσωπικός αστρονόμος του βασιλιά Γεωργίου του Γ΄. Ήθελε να τον ονομάσει εξαρχής "αστέρι του Γεωργίου" προς τιμήν του αλλά ήταν λίγο δύσκολο μια και όλοι οι υπόλοιποι πλανήτες είχαν ήδη ονόματα αρχαίων θεών. Τότε ο αστρονόμος Γιόχαν Μπόντε πρότεινε το όνομα Ουρανός, από τον αρχαίοελληνικό θεό. Ο πλανήτης Ουρανός, είναι ένας από τους πιο απομακρυσμένους πλανήτες και οι άνθρωποι κατάφεραν να τον επισκεφτούν μόνο μια φορά το 1986. Έχει όπως βλέπουμε μια γαλάζια ατμόσφαιρα η οποία αποτελείται κυρίως από υδρογόνο, ήλιο και θείο. Η φωτογραφία τραβήχτηκε από το διαστημικό σκάφος Voyager 2 της NASA.
Ποσειδώνας (Neptune)
Ο Ποσειδώνας είναι ο μοναδικός πλανήτης του ηλιακού συστήματος που δεν ανακαλύφθηκε με παρατήρηση αλλά με μαθηματικούς υπολογισμούς! Τον ανακάλυψε ο Άγγλος μαθηματικός και αστρονόμος John Couch Adams σε συνεργασία με τον Γάλλο συνάδελφο του Urbain Le Verrier, το 1846. Λόγω της μπλε απόχρωσης του, όπως ακριβώς και ένας ωκεανός τον ονόμασαν Ποσειδώνα προς τιμήν του θεού της θάλασσας. Στο ρωμαϊκό πάνθεον, ο Neptune είναι ο αντίστοιχος θεός του Ποσειδώνα και αυτή είναι η διεθνής ονομασία του πλανήτη.
Πλούτωνας (Pluto)
O μικρότερος πλανήτης. Πήρε το όνομα του από τον θεό του κάτω κόσμου, λόγω της ύπαρξης σκοταδιού και κρύου. Είναι ο πιο πρόσφατα ανακαλυφθείς για αυτό και δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες γι'αυτόν. Η συγκεκριμένη φωτογραφία τραβήχτηκε το 2015, όταν η NASA επισκέφτηκε τον Πλούτωνα με το διαστημικό σκάφος New Horizons.