Οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν ωθήσει τα 7 από τα 8 πλανητικά όρια σε ζώνες κινδύνου, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο Nature.
Η Γη έχει ήδη ξεπεράσει τα ασφαλή όρια για τον άνθρωπο, καθώς η άνοδος της θερμοκρασίας, η διατάραξη των υδάτινων συστημάτων και η καταστροφή των φυσικών οικοτόπων έχουν φτάσει στα όριά τους, σύμφωνα με μελέτη μιας ομάδας κορυφαίων επιστημόνων του κόσμου. Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature την περασμένη Τετάρτη, εντόπισε οκτώ όρια του συστήματος της Γης που περιλαμβάνουν το κλίμα, τη βιοποικιλότητα, το νερό, τα φυσικά οικοσυστήματα, τη χρήση γης και την επίδραση λιπασμάτων και αερολυμάτων.
Οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν ωθήσει επτά από αυτά τα όρια πέρα από το "ασφαλές και δίκαιο όριο" τους σε ζώνες κινδύνου που υποδηλώνουν την απειλή για την πλανητική και την ανθρώπινη υγεία, αναφέρει η έρευνα. Οι ερευνητές εστιάζουν παραδοσιακά στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ή της απώλειας βιοποικιλότητας στον ίδιο τον πλανήτη, αλλά η μελέτη από την ομάδα επιστημόνων σηματοδοτεί μια προσπάθεια των ειδικών να προσδιορίσουν όρια πέρα από τα οποία η ανθρωπότητα θα υποστεί σημαντική βλάβη. Αυτό περιλαμβάνει την έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό, τη χαμηλότερη επισιτιστική ασφάλεια και την εκτόπιση ή την απώλεια εργασίας λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας ή των πλημμυρών.
Ο Johan Rockström, διευθυντής του Ινστιτούτου Potsdam για την έρευνα των κλιματικών επιπτώσεων και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, δήλωσε ότι είναι πολύ ανησυχητικό το γεγονός ότι τα περισσότερα από τα όρια έχουν ήδη παραβιαστεί. "Eίναι ήδη αισθητές οι συνέπειες.. προκαλώντας ακραία φαινόμενα και απότομες επιπτώσεις που υπερβαίνουν τους καύσωνες, τις ξηρασίες και τις πλημμύρες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, αλλά και τη μείωση της επισιτιστικής ασφάλειας, την επιδείνωση της ποιότητας των υδάτων, την υπεράντληση των υπόγειων υδάτων και την επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης, ιδίως μεταξύ των τεράστιων ευάλωτων πλειοψηφιών στον κόσμο. Δεν είναι μόνο το κλίμα που προκαλεί κινδύνους εκτοπισμού, μετανάστευσης και πιθανόν συγκρούσεων, αλλά όλα αυτά που παραβιάζουν αυτά τα ασφαλή και δίκαια όρια» λέει.
Σύμφωνα με την έρευνα, το "ασφαλές και δίκαιο" όριο, το οποίο λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις στον πλανήτη και τους ανθρώπους, για την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας είναι 1 βαθμό Κελσίου υψηλότερο από την προβιομηχανική εποχή. Αλλά αυτή η αύξηση έχει φτάσει ήδη τουλάχιστον στους 1,1 ή έως και 1,2 βαθμούς κελσίου, σύμφωνα με τη μελέτη. Όμως η αύξηση αυτή είναι ήδη τουλάχιστον 1,1 ή και 1,2 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με τη μελέτη. Στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, οι παγκόσμιες κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να περιορίσουν την άνοδο στους 2 και ιδανικά στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, το επίπεδο στο οποίο αναμένεται να επέλθουν μη αναστρέψιμες πλανητικές αλλαγές.
Οι ερευνητές λέενε ότι αν η άνοδος της θερμοκρασίας φτάσει τους 1,5 βαθμούς κελσίου, περισσότεροι από 200 εκατομμύρια άνθρωποι θα εκτεθούν σε πρωτοφανείς μέσες ετήσιες θερμοκρασίες και περισσότεροι από 500 εκατομμύρια θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μακροπρόθεσμη άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Μεταξύ του 50 και 60% της Γης θα έπρεπε να καλύπτεται σε μεγάλο βαθμό από άθικτα οικοσυστήματα – ένα επίπεδο που είχε ήδη παραβιαστεί, υπογραμμίζεται στη μελέτη. Η χρήση αζώτου ως λιπάσματος θα έπρεπε να μειωθεί στο μισό, συμπεραίνει η έκθεση, για να μειωθεί η υπερβολική ανάπτυξη φυτών και φυκιών στα επιφανειακά ύδατα και να μειωθούν οι εκπομπές αμμωνίας και οξειδίων του αζώτου.
Το λεγόμενο γήινο σύστημα αποτελείται από πολλές αλληλοεξαρτώμενες διεργασίες που διατηρούν τον πλανήτη σταθερό, αλλά όταν διαταράσσονται μεταβάλλουν την κατοικησιμότητά του. Ο Rockström δήλωσε ότι όλα τα διάφορα όρια των γήινων συστημάτων που περιγράφονται στην έρευνα είναι "αλληλένδετα", πράγμα που σημαίνει ότι η υπέρβαση του ασφαλούς ορίου για ένα από αυτά θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο και σε άλλα.
"Αν θέλετε να λύσετε την κλιματική κρίση, χρειάζεστε και τα άλλα όρια άθικτα. Όταν έχεις μια κλιματική κρίση, θέλεις έναν υγιή πλανήτη . . . αλλά έχουμε έναν πλανήτη πιο αδύναμο από ποτέ"
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις ίδιες μονάδες μέτρησης για να ενσωματώσουν τη "δικαιοσύνη" για τους ανθρώπους στην επιστημονική ανάλυση, όπως χρησιμοποιήθηκε για τα ασφαλή όρια για τον πλανήτη. Ο Xuemei Bai, καθηγητής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας και συν-συγγραφέας, δήλωσε ότι "βάζοντας έναν αριθμό στις ανθρώπινες ανάγκες και επιπτώσεις", η μελέτη "δείχνει πώς η προστασία του πλανήτη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιτυχία των κοινοτήτων, των κοινωνιών και των οικονομιών". Έρευνα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή διαπίστωσε φέτος ότι το πλουσιότερο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται για διπλάσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από το φτωχότερο 50%.
Πηγή άρθρου: Financial Times