Ο πλανήτης – νάνος Δήμητρα (Ceres), που βρίσκεται στη ζώνη των αστεροειδών μετά τον Άρη, για πολύ καιρό θεωρούνταν ως ένας άγονος διαστημικός βράχος. Όμως, οι επιστήμονες είναι πλέον βέβαιοι ότι η κοντινή μας Δήμητρα κρύβει έναν ολόκληρο θαλάσσιο ωκεανό κάτω από την επιφάνειά του.

Η Δήμητρα, είναι ο μικρότερος «πλανήτης» του ηλιακού συστήματος, για την ακρίβεια το μεγαλύτερο αντικείμενο στην αστεροειδή ζώνη (μεταξύ Άρη και Δία). Έχει τη δική του βαρύτητα και ταυτόχρονα είναι ο πρώτος αστεροειδής που ανακαλύφθηκε ποτέ - τον ανακάλυψε ο Ιταλός Giuseppe Piazzi το 1801. Το χαρακτηριστικό αυτού του αστεροειδή είναι κάποια ιδιαίτερα λαμπερά σημεία στην επιφάνειά του.

Ceres - asteroid belt
Η «γειτονιά» της Γης στο ηλιακό σύστημα μας - το κόκκινο βελάκι δείχνει που βρίσκεται η Δήμητρα

Το διαστημικό εξερευνητικό σκάφος Dawn της NASA βρέθηκε μόλις 35 χιλιόμετρα μακρυά από τον πλανήτη-νάνο και μπόρεσε να καταγράψει εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης από την επιφάνειά του.

Αυτήν την ευκαιρία δεν θα την έχαναν οι επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Ανέλυσαν τις εικόνες από τον αστεροειδή και επικεντρώθηκαν στον κρατήρα Occator, που δημιουργήθηκε από την πρόσκρουση κάποιου τεράστιου μετεωρίτη πριν από 20 εκατομμύρια έτη. Ο Occator είναι ένα από τα σημεία που φαίνονται να «λάμπουν» στην επιφάνεια της Δήμητρας.

Κοντινή εικόνα του κρατήρα Occator που κατέγραψε το Dawn στις 17 Ιουλίου  2018, από ύψος 41 χλμ. Πηγή: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA
Κοντινή εικόνα του κρατήρα Occator που κατέγραψε το Dawn στις 17 Ιουλίου  2018, από ύψος 41 χλμ. Διακρίνονται τα υλικά που λάμπουν. Πηγή: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA

Σύμφωνα με τους επιστήμονες που ανέλυσαν τις εικόνες η λάμψη οφείλεται διότι ο κρατήρας (όπως και άλλοι πάνω στην Ceres) περιέχει υλικά που αντανακλούν το φως, όπως συμβαίνει με τον πάγο και το αλάτι στην Γη.

Εναποθέσεις άλατος στον κρατήρα Occator
Καλλιτεχνική απεικόνιση για τις εναποθέσεις άλατος στον κρατήρα Occator

Από αυτήν την παρατήρηση, οι επιστήμονες (σε ξεχωριστές μελέτες που δημοσιεύθηκαν στα περιοδικά Nature Astronomy, Nature Geoscience και Nature Communications) καταλήγουν στο ίδιοι συμπέρασμα: ο αστεροειδής έχει μια "εκτεταμένη δεξαμενή" θαλασσινού νερού κάτω από την επιφάνειά του.

Υπόγεια δεξαμενή στον κρατήρα Occator
Καλλιτεχνική απεικόνιση για το πως δημιουργούνται οι αποθέσεις άλατος στον κρατήρα

Χρησιμοποιώντας υπέρυθρες απεικονίσεις, μια ομάδα ανακάλυψε στον κρατήρα την παρουσία σύνθετου υδροαλογονίτη, ένα υλικό κοινό στον θαλάσσιο πάγο, αλλά το οποίο μέχρι τώρα δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ εκτός της Γης. Ο υδροαλογονίτης είναι μια σαφής ένδειξη ότι ο πλανήτης Δήμητρα είχε κάποτε θαλασσινό νερό και μάλλον περιέχει αρκετά αποθέματα από αυτό κάτω από το έδαφός του.

Όπως λέει η Μαρία Κριστίνα Ντε Σάνκτις, από το Istituto Nazionale di Astrofisica της Ρώμης: «Μπορούμε τώρα να πούμε ότι ο πλανήτης Δήμητρα είναι ένα είδος ωκεάνιου κόσμου, όπως και μερικά από τα φεγγάρια του Κρόνου και του Δία».

Τα αποθέματα άλατος στον κρατήρα Occator μοιάζουν να έχουν συσσωρευτεί τα τελευταία δύο εκατομμύρια χρόνια. «Το υλικό που βρέθηκε στον πλανήτη Δήμητρα είναι εξαιρετικά σημαντικό από την άποψη της αστροβιολογίας. Γνωρίζουμε ότι αυτά τα μέταλλα είναι όλα απαραίτητα για την εμφάνιση της ζωής».

Σε ένα άλλο άρθρο, η Julie Castillo-Rogez από το φημισμένο Jet Propulsion Laboratory (JPL) του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (CalTech), έγραψε ότι η ανακάλυψη του υδροαλογονίτη είναι μια ένδειξη για συνεχιζόμενη δραστηριότητα στο νερό. «Αυτό το υλικό είναι ασταθές στην επιφάνεια του πλανήτη Δήμητρα και ως εκ τούτου πρέπει να έχει τοποθετηθεί πολύ πρόσφατα», εξηγεί.

Δείτε βίντεο: